Σχέδια Έρευνας Ανάπτυξης & Καινοτομίας στον τομέα προτεραιότητας της RIS3 στην Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης.

Τίτλος έργου: Ανάπτυξη καινοτόμων ζωοτροφών με αντιμικροβιακή ή/ και αυξητική δραστηριότητα από εδώδιμα βότανα με υψηλή περιεκτικότητα σε βιοδραστικές ενώσεις.

Το έργο «Ανάπτυξη καινοτόμων ζωοτροφών με αντιμικροβιακή ή/ και αυξητική δραστηριότητα από εδώδιμα βότανα με υψηλή περιεκτικότητα σε βιοδραστικές ενώσεις» (Κωδικός πράξης: ΑΜΘΡ7-0074087) χρηματοδοτείται στο πλαίσιο ΕΥΔΕΠ Ανατολικής Μακεδονίας Θράκης, στο πλαίσιο της Δράσης Χρηματοδοτική Ενίσχυση Σχεδίων Έρευνας Ανάπτυξης & Καινοτομίας στον τομέα προτεραιότητας της RIS3 και αποσκοπεί και υλοποιείται από την εταιρεία Σταυρακάρας Παναγιώτης Εμπόριο Αγροτικών Πρϊόντων Α.Ε. σε συνεργασία με το Εργαστήριο Σχεδιασμού και Ανάλυσης Διεργασιών της Σχολής Χημικών Μηχανικών του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου.

Περίληψη έργου

Τα τελευταία χρόνια το επιστημονικό ενδιαφέρον στον τομέα της παραγωγής ζωοτροφών, και κατ’ επέκταση στον κλάδο της κτηνοτροφικής βιομηχανίας, έγκειται στην ανάπτυξη νέων καινοτόμων προϊόντων, που στοχεύουν στη βελτίωση της ζωής των ζώων κατά την εκτροφή και της ποιότητας των τελικών προϊόντων αυτών, μέσω της μείωσης ή αντικατάστασης των συνθετικών αντιβιοτικών που τους χορηγούνται προληπτικά ή και θεραπευτικά.

Στην κατεύθυνση αυτή, ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχουν συγκεντρώσει τα φυτοβιοτικά, τα οποία μελετώνται ως φυσικές πηγές βιολογικά δραστικών χημικών ουσιών με πολλαπλές ευεργετικές ιδιότητες. Στο πλαίσιο του συγκεκριμένου προγράμματος, διερευνάται η δυνατότητα αξιοποίησης της βιολογικής δράσης ολικών εκχυλισμάτων αρωματικών φυτών, καθώς και αιθέριων ελαίων, από επιλεγμένα βότανα με υψηλή περιεκτικότητα σε βιοδραστικές ενώσεις, προκειμένου να χρησιμοποιηθούν μετέπειτα στην ανάπτυξη λειτουργικών ζωοτροφών με αντιμικροβιακή και αντιοξειδωτική δραστηριότητα.

Το έργο επικεντρώνεται στην εκτροφή βοοειδών, καθώς αποτελούν κατ’εξοχήν επιβαρυμένα από αντιβιοτικά προϊόντα. Αντικείμενό του είναι η μερική ή/και πλήρης υποκατάσταση των AGP που χρησιμοποιούνται μέσω της χρησιμοποίησης και αξιοποίησης των ωφελειών της βιολογικής δράσης εδώδιμων βοτάνων.

Κύριος στόχος είναι η ανάπτυξη καινοτόμων ζωοτροφών με αντιμικροβιακή ή/ και αυξητική δραστηριότητα από εδώδιμα βότανα με υψηλή περιεκτικότητα σε βιοδραστικές ενώσεις, όπως αλκαλοειδή, πολυσακχαρίτες και πολυφαινόλες. Επιμέρους στόχοι του έργου είναι η αξιολόγηση και χαρακτηρισμός φυτικών εκχυλισμάτων και βιοδραστικών ενώσεων εγχώριων φυτών και βοτάνων (in vitro), η

βελτιστοποίηση της ανάκτησης βιοδραστικών ενώσεων μέσω πράσινων μεθόδων εκχύλισης, ο εγκλεισμός βιοδραστικών ενώσεων με σκοπό την αύξηση της βιοδραστικότητάς τους και την ελεγχόμενη αποδέσμευσή τους, η ανάπτυξη καινοτόμων ζωοτροφών εμπλουτισμένων με εγκλεισμένα ή μη βιοδραστικά εκχυλίσματα και τεχνοοικονομική ανάλυση και περιβαλλοντική αξιολόγηση των διεργασιών και προϊόντων μέσω ανάλυσης κύκλου ζωής. Η υλοποίηση του έργου θα συμβάλει στην επίλυση του προβλήματος της αντιμικροβιακής αντοχής που είναι

υπεύθυνη για την εκτεταμένη χρήση αντιβιοτικών και ορμονών στα ζώα ενώ παράλληλα θα προτείνει φιλικές προς το περιβάλλον διαδικασίες και τεχνικές για την εκχύλιση και εγκλεισμό βιοδραστικών ενώσεων και την ανάπτυξη τελικών προϊόντων, συμβάλλοντας στην ανάπτυξη του ζωικού κεφαλαίου και στην ικανοποίηση της αυξανόμενης ζήτησης. 

Το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο (Ε.Μ.Π.) είναι το παλαιότερο και πιο φημισμένο εκπαιδευτικό ίδρυμα της Ελλάδας και έχει συνεισφέρει τα μέγιστα στην επιστημονική και οικονομική ανάπτυξη της χώρας. Σήμερα το Ε.Μ.Π. έχει περισσότερους από 7000 φοιτητές, απασχολεί 700 άτομα ως ακαδημαϊκό προσωπικό και περισσότερους από 2500 ερευνητές. Με βάση τα στοιχεία της έρευνας Euro Research Ranking του 2010, το ΕΜΠ έφτασε στη 10η θέση μεταξύ όλων των ευρωπαϊκών εκπαιδευτικών οργανισμών. Το ΕΜΠ συντονίζει ή συμμετέχει σε διάφορα ευρωπαϊκά έργα και την τελευταία δεκαετία χρηματοδοτήθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή με 400 εκ. €.

Στην ερευνητική ομάδα του ΕΜΠ συμμετέχει το Εργαστήριο Σχεδιασμού & Ανάλυσης Διεργασιών, Σχολή Χημικών Μηχανικών.

Το Εργαστήριο Σχεδιασμού και Ανάλυσης Διεργασιών (ΕΣΑΔ) είναι το παλαιότερο εργαστήριο της Σχολής Χημικών Μηχανικών του ΕΜΠ, το οποίο έχει συμβάλλει συστηματικά στην ανάπτυξη της Σχολής Χημικών Μηχανικών από το 1908. Η τεχνογνωσία του ΕΣΑΔ μπορεί να συνοψιστεί παρακάτω:

• Πειραματική και εφαρμοσμένη μελέτη των φυσικών βιομηχανικών διεργασιών (π.χ. απόσταξη, ξήρανση, εκχύλιση, ενθυλάκωση, διήθηση, εξάτμιση, αντίστροφη όσμωση) για την ανάλυση βασικών φαινομένων.

• Ανάπτυξη μαθηματικών μοντέλων που περιγράφουν τις φυσικές διεργασίες και τις θερμοφυσικές ιδιότητες των υλικών.

• Ανάπτυξη μεθοδολογιών που αφορούν τις αναλυτικές απαιτήσεις μηχανικών προβλημάτων σε εργαστηριακή και βιομηχανική κλίμακα.

• Σχεδιασμός των φυσικών βιομηχανικών διεργασιών προκειμένου να προσδιοριστούν οι συνθήκες λειτουργίας, η διαστασιολόγηση του εξοπλισμού/μηχανημάτων και η βελτιστοποίησή τους.

• Ανάπτυξη νέων, λειτουργικών προϊόντων.

• Εφαρμογή της Ανάλυσης Κύκλου Ζωής (ΑΚΖ).